door Albert Kok, voorzitter fractie van de ChristenUnie Lelystad.

Mevrouw de voorzitter,
Lelystad moet haar koers verleggen, voor wat betreft de rol van de overheid in de samenleving, minder overheid en meer samenleving of van de verzorgingsstaat naar de participatiemaatschappij, ook wel de kanteling genoemd. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want we moeten dan wel van ik naar samen, dus een tikje minder autonomie en individualisme. Van eigen verantwoordelijk naar onze verantwoordelijkheid.
Voor wat betreft de ChristenUnie is deze kanteling niet vooral ingegeven door de financiële situatie, maar om mensen meer tot hun recht te laten komen. Mensen die naar elkaar omzien en verantwoordelijkheid nemen voor elkaar, dat is een betere samenleving.
De financiële hoofdlijn in deze kadernota, de bezuinigingen vooral zoeken in eigen personeel, in de handhaving en in het onderhoud van de openbare leefomgeving kan rekenen op begrip bij de ChristenUnie. Een goede uitvoering is voorwaarde, maar deze kadernota overtuigt ons hier niet van. Minder overheid en meer samenleving is het streven van het college en daarmee is de ChristenUnie het helemaal eens. Maar dat moet wel op een goede manier gebeuren en daar mankeert het nog wel aan.
Namens de fractie van de ChristenUnie plaats ik de volgende piketpaaltjes:
- Het gemeentebestuur moet zorgen voor een warme overdracht van gemeentelijke taken naar de samenleving. De gemeente faciliteert en maakt ruimte voor uitvoering van de taak door de samenleving. Concreet vragen we aan het college om bij de voorstellen met betrekking tot de dierenweides, natuureducatie, het verbeteren van de leefomgeving en wijkgericht werken hiervoor plannen te maken en die voor de begrotingsbehandeling aan de raad voor te leggen.
- Het koesteren van sterk in de samenleving gewortelde, vaak lokale organisaties. Je ziet dat juist zij in staat zijn veel vrijwilligers aan zich te binden vanwege hun grondslag en vaak zeer specifieke doel. Voorbeelden hiervan zijn o.a. Humanitas, sport- en culturele verenigingen, IDO, de Huif en VVNL. De brief van VVNL aan de raad roept bij mijn fractie vele vragen op en heeft ons sterk verontrust. De ChristenUnie zal, samen met andere fracties, hier nog nader op terugkomen.
- De gemeente dient prioriteit te geven aan preventie. Voorkomen is beter dan genezen. Dit is van groot belang bij het jeugdbeleid (daarom is het zo dom te bezuinigen op het CJG), armoedebeleid (terecht probeert het college de overdracht van armoede naar jonge generaties te voorkomen) en het sociaal beleid (duurzame toeleiding naar werk en opleiding).
- Daadwerkelijke bevordering van de cohesie in de samenleving (mantelzorg, vrijwilligerswerk, wijkraden en integratie en inburgering). Daarom is de bezuiniging op inburgering en taallessen zo ongewenst. In dit verband dienen wij een amendement in.
- De overheid c.q. gemeente moet het vangnet blijven voor de kwetsbaren in de samenleving. Wij zijn blij dat het college dit ook erkent. Daarom hechten we groot belang aan het armoedebeleid, het kwijtscheldingsbeleid en het Wmo-beleid.
Het tweede grote punt wat we in deze beschouwingen willen maken is de naar onze mening onrechtvaardige verdeling van de lasten als gevolg van de economische crisis. De gemeentelijke bezuinigingen slaan, voor zover het bezuinigingen betreft die de burgers rechtstreeks treffen, uitsluitend en geheel neer bij de kwetsbaren in de samenleving. Deze kwetsbaren worden daarboven ook nog eens getroffen door de maatregelen van het Rijk. We noemen als voorbeeld de bezuinigingen op het armoedebeleid, op het terrein van de Wmo, de gemeentelijke studiebijdrage, de al eerder gesneuvelde maaltijdvoorziening voor ouderen en de schuldhulpverlening. Op basis van het coalitieakkoord die stelt dat de lokale lasten niet mogen stijgen kan het politiek wellicht niet anders en zeker, we zakken niet door de bodem voor wat betreft het effectieve sociaal beleid. Het is en blijft echter een zeer oneerlijke zaak dat de rekening van de gemeentelijke financiële crisis zo eenzijdig bij deze groep wordt neergelegd. Betreffende de financiële verhouding tussen gemeente en het Rijk geldt het principe “gelijk de trap op en gelijk de trap af”. De fractie van de ChristenUnie stelt voor om dit principe ook in Lelystad te gaan hanteren; Voor elke ton die de kwetsbaren inleveren gaan we de opbrengst van de OZB met eenzelfde bedrag te verhogen. Dat zou de lasten eerlijk verdelen en de pijn voor de kwetsbaren in Lelystad met de helft doen verminderen. Hiertoe dienen wij een amendement in.
Dan ons derde hoofdpunt. We zijn zeer teleurgesteld dat het college de maatschappelijke gevolgen van de bezuinigingen niet of nauwelijks inzichtelijk maakt. Het coalitieakkoord was over dit onderwerp klip en klaar, de unaniem aangenomen motie over dit onderwerp van 9 november is kraakhelder en toch krijgen we de gevraagde informatie niet. Dit doet de vraag rijzen of hier sprake is van onkunde of onwil. De ChristenUnie beschouwt deze gang van zaken als onacceptabel en zal eventuele moties over dit onderwerp steunen.
Bij de toelichting bij het introduceren van het Interpolisconcept stelt het college zelf dat de consequentie is dat de gemeente niet meer voldoet aan rijkswetgeving en dat de gemeente in strijd met de Wabo gaat handelen. Voor mijn fractie zijn deze toelichting en de voorgestelde maatregelen in dit verband volstrekt onaanvaardbaar, dit is burgerlijke ongehoorzaamheid van onze gemeente. Wij dienen een motie in.
De doelstelling om 3% te bezuinigen op de gesubsidieerde instellingen wordt niet gehaald. Met name de culturele instellingen lijken op basis van de aangeleverde informatie niet 3% te bezuinigen. Hiermee is de ChristenUnie het niet eens. Ook willen we geen prijscompensatie aan deze instellingen verstrekken, de gemeente ontvangt deze ook niet.
In deze kadernota maakt het college het ons niet gemakkelijk om alternatieven te formuleren. Desondanks zal de ChristenUnie alleen alternatieven, met structurele financiële gevolgen, indienen en steunen die voorzien zijn van een passende financiering.
Tenslotte:
In het boek Job in de Bijbel zegt Job als politicus: “Ik kleedde mij in gerechtigheid en deze kleedde mij, het recht was voor mij een mantel en tulband. Ogen was ik voor de blinde, voeten voor de lamme. Voor de behoeftigen was ik een vader, ik verdedigde de zaak van vreemdelingen”.
De fractie van de ChristenUnie wenst Lelystad dit slag politici toe.
Dank u wel.